Stadion w Słubicach / Stadion in Slubice

Profil NIEOFICJALNY o walorach i historii tego miejsca.

Stadion - Ul. Sportowa 1 - dawniej jako Am Hängebusch oraz Friedrich-Ludwig-Jahn-Weg. Stadion Słubickiego Ośrodka Sportu i Rekreacji

Pierwsze boisko sportowe w Dammvorstadt założono przed 1813 r. w pobliżu późniejszej wieży Kleista. Lokalizację dawnego placu, zniszczonego przez wandali w 1814 r., da się wskazać do dziś. W 1860 r. powołano pierwszy frankfurcki klub sportowy.

Budowę właściwego stadionu rozpoczęto pod wzgórzami Kleista w 1914 r. według planów radcy miejskiego ds. budowlanych Otto Morgenschweisa (1869-1944). Za wzór posłużył projekt Stadionu Niemieckiego w Berlinie-Grunewald, otwartego 8 czerwca 1913 r. na 25-lecie intronizacji cesarza Wilhelma II. Rękami rosyjskich jeńców wojennych okresu I w.ś. wykonano pierwsze prace ziemne, przygotowujące pod zabudowę teren dawnej żwirowni. Budowę przerwano na jakiś czas z powodu prowadzonych działań wojennych i związanym z nimi ogólnym kryzysem gospodarczym.

W 1922 r. na 36 morgach tzw. czerwonego folwarku uruchomiono boiska boczne na potrzeby miejscowej ludności. W czerwcu 1924 na polach tych zorganizowano zaś tzw. targi OGELA – targi rzemieślniczo-rolnicze, na które zjechało się 100 000 ludzi z całej Marchii Wschodniej.

Prace przy budowie stadionu wznowiono w latach 1925-1926 w związku budową nowych obiektów sportowych na terenie całych Niemiec (w celu aktywizacji bezrobotnych przyjęto wówczas przepisy o pracy interwencyjnej w stanie wyższej konieczności).

Oficjalne otwarcie stadionu nastąpiło 27 maja 1927 r. Do dziś na terenie stadionu stoi dąb, pochodzący jeszcze sprzed okresu budowy kompleksu. Morgenschweis mógł wkomponować drzewo w plan tutejszego kompleksu na wzór dębu Podbielskiego na Stadionie Niemieckim w Berlinie-Grunewald. Viktor von Podbielski (1844-1916) był pruskim posłem, ministrem i szefem niemieckiej kadry narodowej na V Letnich Igrzyskach Olimpijskich w Sztokholmie w 1912. Jego syn - również Victor - był nadburmistrzem Frankfurtu nad Odrą w latach 1943-1945.

22 kwietnia 1932 r. Adolf Hitler wygłosił przemowę na Stadionie Wschodniomarchijskim, jednak wbrew niektórym podaniom przy tej okazji nie posadzono żadnego dębu.

Od chwili otwarcia stadion nazywano Stadionem Wschodniomarchijskim. Jego centralnym elementem było boisko otoczone bieżnią. Wokół części bieżni półkoliście umiejscowione zostały trybuny dla kibiców. Samą koronę stadionu wybudowano na zboczu wzgórza Kleista (na pięciostopniowym wale), jako półkolistą ścianę przeprutą arkadami z nieobrobionych bloków naturalnego kamienia. Korona zachowała się w niezmienionym stanie do dnia dzisiejszego. Równolegle do płyty boiska wybudowano niezadaszoną pływalnię, która od 18 lipca 1926 istnieje w tym samym miejscu do dziś.

Od 1927 r. w okolice stadionu docierała linia tramwajowa nr 2, początkowo tylko w środy, soboty i niedziele (w pozostałe dni tylko do Domu Strzeleckiego), od 1936 - codziennie. W 1936 uruchomiono miejską linię autobusową D, która kursowała z pętli tramwajowej przy stadionie (dzisiejszy bazar) do pobliskiego lotniska wojskowego Fliegerhorst (Kostrzyńsko-Słubicka Specjalna Strefa Ekonomiczna).

Wiosną 1945 r. południowo-wschodnie okolice stadionu należały do linii frontu przed Odrą, jednak sam kompleks sportowy w ogóle nie ucierpiał. Stadion do 1946 r., czyli do momentu opuszczenia Słubic przez wojska radzieckie, był niedostępny dla polskiej ludności cywilnej. Teren ten był bowiem wykorzystywany przez wojsko do przechowania zwierząt pozostawionych przez Niemców, muszących opuścić ten region.

Po wojnie kompleks sportowy służył wielu miejscowym klubom tj. m.in.: KS Kotwica, KP Gwardia, KS Ogniwo, a obecnie LKS Lubusz oraz MKS Polonia. Gościł też wiele imprez sportowych, np. Mały Memoriał Janusza Kusocińskiego (2007) czy mecz towarzyski U-16 Polska-Dania (2008).

Słubicki obiekt bywa nieściśle nazywany Stadionem Olimpijskim. Faktem jest jednak to, że Stadion Wschodniomarchijski nie miał żadnego związku z XI Letnimi Igrzyskami Olimpijskimi w Berlinie w 1936 r.

Pierwsze poważne prace remontowe na stadionie miały miejsce w roku 1966. Wielką stratą dla kompleksu stadionowego było wyburzenie w okresie PRL, po 1953, bramy głównej stadionu. Jeszcze przed wojną nad głównym wejściem wisiał herb Frankfurtu oraz duży napis: Ostmarkstadion. W 2011 r. dokonano częściowej rozbiórki kładki pieszej łączącej płytę główną stadionu z boiskami bocznymi na północ od ul. Sportowej.

Tekst: Roland Semik, Katarzyna Semik, Eckard Reiß (treść tablicy nr 10 w ramach projektu "Ścieżka edukacyjna po historycznych miejscach Słubic", wszelkie prawa zastrzeżone).