Hervormde Kerk

De Hervormde kerk van Suurhusen (Landkreis Aurich) werd in het midden van de 13e eeuw op een warft gebouwd en geniet door de scheve toren grote internationale bekendheid. De toren staat 5,19 graden uit het lood en wordt in het Guinness Book of World Records vermeld als de scheefste toren ter wereld.GeschiedenisDe kerk werd in de 13e eeuw als 32 meter lange en 9,35 brede zaalkerk zonder toren gebouwd. Het oorspronkelijke patrocinium van de kerk is onbekend. Toen rond 1450 aan het laatromaanse kerkschip de toren op de kleine warft werd aangebouwd, moest wegens plaatsgebrek voor dat doel het kerkschip met een vierde deel worden ingekort. Over de veenbodem werd voor de bouw van de toren een fundament van eikenstammen gelegd.Aan de toren is af te lezen hoe de bevolking van Suurhusen strijd moesten leveren met het water. In de noordwesthoek van de toren wordt met een zandsteen aangegeven tot hoe hoog het water tijdens de Allerheiligenvloed in 1570 stond. In de Kerstvloed van 1717 stond het water nog hoger. Tijdens deze vloed spoelde een schip op de warft aan. Bij een volgende vloed enkele weken later kon het schip weer worden vlotgetrokken en naar de vaargeul van de Eems worden gesleept.In 1855 ontdekte men dat de toren begon te neigen. Door de ontwatering van de omliggende landerijen begon het grondwaterpeil te dalen. Hierdoor kwam het fundament van eikenhout droog te staan en sloeg de verrotting toe, hetgeen de situatie verder verergerde. Om verdere verzakking tegen te gaan werd in 1926 onder sterke protesten van de bevolking de 12 meter hoge dakruiter van de toren weggebroken.