Χάνταμαρ

Χάνταμαρ ονομάστηκε το Ίδρυμα, το οποίο, κατά την περίοδο 1941-1945, ήταν ένα από τα κέντρα στα οποία υλοποιήθηκε το Πρόγραμμα Ευθανασίας T-4. Έλαβε το όνομά του από την παρακείμενη πόλη Χάνταμαρ στο ομόσπονδο κρατίδιο της Έσσης .Ίδρυση, ΟργάνωσηΤο 1883 δημιουργήθηκε ένα ίδρυμα αποκατάστασης πρώην φυλακισμένων και στον λόφο Μέχσμπεργκ, που δεσπόζει της μικρής πόλης του Χάνταμαρ, κατασκευάσθηκε ένα κτίσμα για την στέγασή του. Κατά την αρχή του 20ού αιώνα το κτίσμα περιέλαβε και ορισμένες ιατρικές εγκαταστάσεις για την περίθαλψη διανοητικά ταραγμένων ατόμων. Οι εγκαταστάσεις αυτές επεκτάθηκαν και, το 1906, το κτίσμα είχε πλέον μετατραπεί σε ψυχιατρείο.Το 1930 στο ίδρυμα νοσηλεύονταν 320 ασθενείς, ήδη υπεράριθμοι, αφού το κτίσμα μπορούσε να στεγάσει μόνο 250. Το 1934 η ναζιστική Κυβέρνηση ψήφισε νόμο για την μείωση του κόστους νοσηλείας των πνευματικά ασθενών και άρχισε να κλείνει αντίστοιχα νοσηλευτικά ιδρύματα. Το 1936 οι τρόφιμοι των ιδρυμάτων ήταν κυριολεκτικά στοιβαγμένοι στα ιδρύματα, ενώ οι συνθήκες διαβίωσής τους είχαν χειροτερέψει σημαντικά, λόγω της κακής ποιότητας και της ανεπαρκούς ποσότητας διατροφής τους. Στο Χάνταμαρ το 1939 στεγάζονται περίπου 600 άτομα.Κέντρο ΕυθανασίαςΤον Αύγουστο του 1939 το Χάνταμαρ "βαφτίστηκε" στρατιωτικό νοσοκομείο και αρκετοί ασθενείς του μεταφέρθηκαν σε άλλα, παραπλήσια ιδρύματα. Μεταξύ Νοεμβρίου 1940 και Ιανουαρίου 1941 κάποιοι από τους θαλάμους ασθενών μετατράπηκαν σε χώρους διαμονής για το ιατρικό και διοικητικό προσωπικό που επρόκειτο να εγκατασταθεί εκεί: Το Χάνταμαρ είχε μετατραπεί σε κέντρο ευθανασίας και σε αυτό μεταφέρθηκε το προσωπικό του κέντρου ευθανασίας του Γκράφενεκ (Grafeneck, κοντά στη Στουτγκάρδη), του οποίου η λειτουργία είχε διακοπεί. Οι θάλαμοι ασθενών βρίσκονταν πλέον στον πρώτο όροφο. Στο ισόγειο κατασκευάσθηκε ένα "λουτρό", το οποίο, όμως, ήταν στην πραγματικότητα καμουφλαρισμένος θάλαμος δηλητηριώδους αερίου. Το αέριο διοχετευόταν στο "λουτρό" από το παρακείμενο δωμάτιο μέσω σωλήνων που κατέληγαν στην οροφή του. Παράλληλα πολύ κοντά στο "λουτρό" κατασκευάσθηκε και ένα κρεματόριο με δύο φούρνους αποτέφρωσης, με καπνοδόχο που κατέληγε στη στέγη του κτηρίου.